در جهان امروز محصولات بسته بندی شده برای مشتری ومصرف کننده ویژگی های کاملا شناخته شده ای از نظر کمیت ، کیفیت ، بهداشت و …. دارد . با توجه به نیاز های بازار ، برای مطرح شدن در بازارهای جهانی مقوله طراحی وبسته بندی بسیارحائز اهمیت است.
پس باید دیدکه چگونه می توان از فرصت های بازار استفاده کرد. بسیاری از تولیدکنندگان سال ها است که محصولی را بدون تغییر با تلاش فراوان به بازارتزریق می کنند . حال لازم است فکری دوباره شود که آیا محصول ما آن چیزی است که بازار نیاز دارد ؟ طراحی و ساخت بسته بندی نیز می تواند متاثر از تغییر و تحول عواملی محیطی باش که یکی از ابزارهایی است که امروزه در بازاریابی توسط تولیدکنندگان کشورهای صنعتی برای افزایش قدرت رقابت مورد توجه قرار گرفته است .
بسته بندی کالا و بازاریابی
تصمیم گیری در مورد آن ، بخشی از برنامه ریزی محصول است که هر موسسه تولیدی باید در مورد آن تحقیق کند . بسته بندی شامل ظرف ، برچسب ، و دفترچه راهنما است . در دنیای امروز حتی کالا های صنعتی برای سهولت جابجایی و انبارداری بسته بندی می شوند . در طراحی بسته بندی ، هدف های مختلفی در نظر گرفته می شود که می توان آن ها را به صورت هدف های تدافعی و یا تهاجمی طبقه بندی کرد هدف های تدافعی در طراحی محصولات ، بیشتر به منظور محافظت از محصول و مصرف کننده در مقابل خطرات و آسیب دیدگی در نظر گرفته می شود ، در حالی که هدف های تهاجمی طراحی را برای کمک به فروش محصول مورد توجه قرار می دهد .
همانطور که بیان شد بسته بندی ضعیف ونامناسب موجب استنباط بی توجهی تولیدکننده نسبت به نیاز مشتری می گردد . طرح ، رنگ آمیز ی، اندازه و کیفیت می تواند موجب اطمینان در محصول برای خریدار شود و یا بالعکس بسته بندی باید به گونه ای باشد که مشتری مطمئن باشد که پس از تولید مجددا باز نشده و یا تغییری در آن ایجاد نشده است . ویژگی های بسته بندی مناسب از نظر خرده فروش به قرار زیر است:
- موجب استفاده مناسب از فضای قفسه های فروشگاه شود
- به زیبائی قفسه ها بیفزاید
- ذخیره آن در انبار ساده باشد
- برای جلوگیری از ضایعات و ریخت و پاش ، استحکام داشته باشد .
عوامل مهم در طراحی محصولات
اصول مهم که در طراحی محصوات باید مورد توجه قرار گیرد بعضی از تولیدات داخلی به دلیل عدم تطابق آن ها با معیارهای پذیرفته شده بازار های جهانی ، نیز مجبورند با طراحی متفاوت به آن بازارها وارد شوند مثلا تمام محصولات غذایی خود را با یک نوع بسته ، محصولات دارویی را و تولیدات شیمیایی خود را با بسته یکسان دیگری به بازار عرضه می کنند که به این تصمیم ، استراتژی خانوادگی گفته می شود . اتخاذ چنین تصمیمی مزایای زیر را دارد .
- موجب کاهش هزینه تبلیغات می شود
- موجب گسترش ارزیابی کیفیت محصولات جدید از محصولات موجود می گردد
- ریسک عدم موفقیت کالای جدید را کاهش می دهد
- بسته بندی خود ایجاد هویت مشخص برای سازمان می کند .
هزینه
هزینه عامل دیگری است که در انتخاب طرح مورد توجه قرار دارد ارزش بعضی از محصولات از قبیل اجناسی که هدیه داده می شود معمولا با بسته بندی جذاب دو چندان می گردد و از نظر فروش هدف چنین هزینه ای بازده خوبی در پی خواهد داشت . در بعضی بازارها مشتری ترجیح می دهد که حتی یک کالای ساده ، مثل سیفی جات را در پک زیبا بخرد ، در حالی که در بعضی بازارهای دیگر فقط به جنبه های اصلی محصول توجه می شود . لذا تولید کننده باید بازه هزینه رامورد توجه قرار دهد .
جنس بسته بندی
امروز مواد مختلفی در بسته بندی محصولات مورد استفاده قرار می گیرد ، از جمله مقوا ، فلز ، شیشه ، پلاستیک و سلفون . هر یک از موارد مورد استفاده از نظر هزینه ، استحکام ، زیبایی ، جذابیت و تناسب با محصول مزیت هایی دارند . تولید کننده برای تحقیق هدف های سازمان باید تعادلی بهینه بین این عوامل ایجاد کند .
